Πιστεύω πως αύριο είναι μία καινούργια μέρα
Της Χρύσως Αντωνιάδου
Οι μυρωδιές του Φθινοπώρου με συναρπάζουν. Βρεγμένο χώμα, χρυσάνθεμα, ήρεμη θάλασσα, ζεστό καπουτσίνο, ελαφριά ζακέτα. Σε άλλους προκαλεί κατάθλιψη, στεναχώρια, μιζέρια. Σε μένα μυρίζει Χειμώνας, Χριστούγεννα, παιδικές αναμνήσεις, σπιτίσιο μυρωδάτο φαγητό της μαμάς.
Φθινόπωρο. Οι στάλες της βροχής σπάνε στον αέρα και πέφτουν στη γη, τα μαλλιά μου είναι μουσκεμένα από τη βροχή, ο σκύλος μου λασπώθηκε μες την αυλή και μου έκανε το μισό σπίτι χάλια. Κι, όμως, δεν οργίζομαι πια.
Το Φθινόπωρο μου αρέσει. Σαν τη ζωή μου που πέρασε, χωρίς να καταλάβω πως πατώ σύντομα την πέμπτη δεκαετία. Καλμάρει τις ανησυχίες μου, την οργή μου, τον θυμό μου. Η γη με ελκύει όπως η θάλασσα, η φύση, το πράσινο.
Το Φθινόπωρο με συνεπαίρνει. Λατρεύω τη μυρωδιά του, το αεράκι του, τη γλύκα του. Μου αρέσει να χώνομαι μες τα πρώτα φθινοπωρινά ρούχα, να αισθάνομαι τη μυρωδιά της φύσης, τον πεύκο που βρίσκεται στον πεζόδρομο δίπλα από το σπίτι μου. Πράγματα απλά, καθημερινά. Συλλογίζομαι πως πολλοί τα θεωρούν πολύ λίγα, σχεδόν ανύπαρκτα. Άλλοι με θεωρούν ρομαντική, χαμένη σε άλλους κόσμους.
Αναθεωρώ και αναδιπλώνομαι
Μου αρέσει το Φθινόπωρο. Πλησιάζει το τέλος του χρόνου, αναθεωρώ τη ζωή μου, τους στόχους μου, τα επιτεύγματά μου. Αναδιπλώνομαι και κάνω την κριτική μου. Τι κέρδισα και τι έχασα! Δεν με νοιάζει ποιος είναι ο νικητής και ποιος ο ηττημένος.
Οι φίλοι τρέμουν να μην χάσουν τις δουλειές τους, φοβούνται μην σταματήσουν να πληρώνονται ή αν τους κόψουν κι άλλα και δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Οι γνωστοί ακούνε πως θα έχει νέα Σχέδια Εθελούσιας Εξόδου και σκέφτονται να την …κάνουν με ελαφρά πηδηματάκια. Και μετά τι θα κάνουν, πώς θα περνούν τον χρόνο τους; Θα μαράνουν!
Και τώρα που βρίσκονται χωμένοι πίσω από σκονισμένα γραφεία και μίζερες ζωές, τι κάνουν; Πηγαινοέρχονται στην ίδια διαδρομή κάθε μέρα, μεμψιμοιρούν, δουλεύουν, τρώνε, κοιμούνται και πάλι απ’ την αρχή.
Κομμάτιασαν τη ζωή τους, καταπονούν το σώμα τους. Λένε πως αντέχουν. Βγαίνουν στη σύνταξη και είναι σίγουροι πως θα ξεκουραστούν. Ναι, εκεί κοντά στα κυπαρίσσια που είναι ψηλά και θα τους κάνουν και ίσκιο!
Αποστασιοποιούμαι
Μου πήρε καιρό για να φθάσω σε αυτό το σημείο. Πέρασα δύσκολα, οργιζόμουν για την κατάντια του τόπου, παρακολουθούσα τα οικονομικά μου επιτεύγματα να συρρικνώνονται, τα προσωπικά λάφυρα που μάζευα χωρίς να σκέφτομαι να μένουν εκεί, και να μου θυμίζουν πως κάποτε είχα την οικονομική άνεση να σκορπώ λεφτά. Μήπως για να αισθάνομαι καλά;
Οργιζόμουν όταν έβλεπα όλους να σωπαίνουν και μετά να τους κουρεύουν και να επιβάλλουν το Μνημόνιο. Το Πρόγραμμα δεν με τσάκισε, όπως τους περισσότερους. Το ήξερα, το περίμενα, ίσως και να ευχόμουνα να έλθει για να μας συγυρίσει. «Τι καταφέραμε από τότε;», συλλογίζομαι συχνά. Τους φτωχούς τούς έσπρωξε πιο κάτω, τους μεσαίους τους οδηγεί στην επόμενη χαμηλότερη βαθμίδα, και τους πλούσιους ακόμη τους στηρίζει. Για πολλούς ίσως και να βρίσκεται έξω από την πόρτα τους.
Το Φθινόπωρο με εξιτάρει, όπως θα έλεγε και η νεολαία των 25. Μετά τη ζέστη του καλοκαιριού, τη μαγεία της θάλασσας, έρχεται η ηρεμία, η ησυχία. Αποστασιοποιούμαι από τις εξελίξεις. Δεν θέλω να ξέρω τις λεπτομέρειες, όπως έκανα παλιά. Μόνο τα βασικά. Βουλώνω τα αυτιά στις μεγάλες ανησυχίες όλων εκείνων που με ρωτούν εάν αληθεύει όσα υπόσχονται οι πολιτικοί και όσα αναγκάζονται να λένε οι τεχνοκράτες. Απαντώ δεν ξέρω. Όσα λέει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Πάλι δεν ξέρω. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις μου; Οι εκτιμήσεις πια είναι μόνο για τον εαυτόν μου.
Ο χρόνος θα δείξει
Δεν θέλω να ξέρω, να ακούω, να μιλώ, να σχολιάζω. Παρακολουθώ εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις, τις περνώ, όπως πάντα από το σουρωτήρι, δεν παρασύρομαι, είμαι καχύποπτη, δεν πιστεύω σε θαύματα. Έγινα λακωνική: «Ο χρόνος θα δείξει».
Μακάρι να μπορούσα να έπαιρνα τον χρόνο πίσω, ίσως τότε που ξεκίνησα. Δυστυχώς το ρολόι δεν επιστρέφει πίσω. Γι’ αυτό παρακολουθώ χωρίς να χαλιέμαι. Θυμάμαι κατά καιρούς μια μόνο λέξη ενός εξαίρετου φίλου, τού πιο σοφού: «Υπομονή».
Μετρημένες κουβέντες. Υπομονή! Προς τι και γιατί; Οι περισσότεροι φωνάζουν με την Τρόικα και τις ξένες … δυνάμεις και δεν βλέπουν τα όρνεα τα δικά μας, που όπου χώσεις το μάτι σου, θα τους βρεις. «Και τι θα γίνει;», σχολιάζουν πολλοί. «Τίποτε δεν θα γίνει,», απαντούν οι άλλοι. Η ίδια καθημερινή ρουτίνα. Στις δουλειές, στα καφέ, στις συνάξεις.
Ποτέ μην πεις ποτέ
Ο έρανος του ΠΑΣΥΚΑΦ μού θυμίζει την Άννα Αχιλλεούδη, την ηρωίδα, την αντάρτισσα, όταν πρώτη και μόνη με μερικές άλλες, έδιναν τις μάχες για να αποδεχτεί η κοινωνία πως ο καρκίνος δεν είναι ταμπού. Χρόνια μετά, ακόμη και τώρα που ο καρκίνος έγινε επιδημία, ακούω τον κόσμο να μιλά ψιθυριστά για την αναθεματισμένη αρρώστια, να φοβάται να μιλήσει για τη δική του εμπειρία.
Ποτέ μην πεις ποτέ. Να είσαι έτοιμος για όλα. Για τις μεγάλες ανατροπές, τις δοκιμασίες, τις προκλήσεις, τους προσωπικούς αγώνες. Κανένας δεν είναι άτρωτος. Όμως όλοι τρέμουν, όπως για όλα όσα συμβαίνουν γύρω τους, κοντά τους, μήπως είναι η σειρά τους. Να κινδυνεύσει η υγεία τους, να χάσουν τις πραμάτειές τους, να απολέσουν τις δουλειές τους. Ας τα πάθει ο γείτονας κι ο συγγενής, όχι εμείς. Ας πρόσεχε!
Χάνομαι στα σοκάκια της Λευκωσίας, κοντά στην Παναγία τη Φανερωμένη. Από καιρό βάζω στο μάτι ένα πορτραίτο της Όντρει Χέπμπορντ. Το αγοράζω σε τιμή κρίσης. Φθηνό μα αληθινό, η αποθέωση του στυλ και της σοφιστικέ ομορφιάς.
Σερφάρω στο διαδίκτυο, και θυμάμαι τις ατάκες της αγαπημένης μου ηθοποιού, όταν ακόμη μικρή έτρωγα κυριολεκτικά τις εφημερίδες και τα περιοδικά, αναζητώντας γνώσεις, αλήθειες, ακόμη και ινδάλματα. Όπως την Όντρει.
Διαβάζω τις αγαπημένες ατάκες της μοναχής Γκαμπριέλ και της Σαμπρίνα, της μικρής και αδέξιας, που μεταμορφώνεται σε μια πανέμορφη γυναίκα.
Η ζωή είναι ροζ
Σκέφτομαι πως η ζωή έχει χρώμα, έχει γέλιο, έχει χαρά, δίνεις και παίρνεις.
Μεταφέρω στο άψυχο χαρτί τις δηλώσεις ενός ανθρώπου που πρόβαλλε την ομορφιά, συνάμα όμως της έφηβης Όντρει που έζησε όλη τη φρίκη των Ναζί:
«Πιστεύω στο ροζ. Πιστεύω στα φιλιά, στα πολλά φιλιά.
Πιστεύω στο να παραμένεις δυνατή όταν τα πάντα μοιάζουν να πηγαίνουν στραβά.
Πιστεύω πως τα χαρούμενα κορίτσια είναι τα ομορφότερα.
Πιστεύω πως αύριο είναι μία καινούργια μέρα και πιστεύω στα θαύματα.
Για να αποκτήσεις όμορφα μάτια, δες την καλή πλευρά των ανθρώπων, για να αποκτήσεις όμορφα χείλη μίλα ευγενικά, και για να αποκτήσεις όμορφο ανάστημα περπάτα με την πεποίθηση πως ποτέ δεν θα είσαι μόνη σου.
Το πιο σημαντικό είναι να απολαμβάνεις τη ζωή σου – το να είσαι χαρούμενη είναι το μόνο που έχει σημασία.
Γεννήθηκα με μία τεράστια ανάγκη να παίρνω αγάπη και με μία τεράστια ανάγκη να τη δίνω.
Η ομορφιά μίας γυναίκας δεν βρίσκεται στο πρόσωπό της αλλά αντανακλάται στην ψυχή της. Είναι η φροντίδα που δίνει με αγάπη, το πάθος που δείχνει για αυτό που κάνει. Η ομορφιά μιας γυναίκας εντείνεται με το πέρασμα του χρόνου.
Όμορφες στιγμές
Λατρεύω τους ανθρώπους που με κάνουν να γελάω. Πιστεύω ειλικρινά πως είναι εκείνο που μου αρέσει περισσότερο να κάνω, το να γελάω. Θεραπεύει όλες τις αρρώστιες. Πιθανόν να είναι το πιο σημαντικό πράγμα σε έναν άνθρωπο.
Όσο μεγαλώνεις, θα ανακαλύψεις πως έχεις δύο χέρια, το ένα για να βοηθάς τον εαυτό σου και το άλλο για να βοηθάς τους άλλους.
Πιστεύω πως το παρελθόν με έχει βοηθήσει να εκτιμήσω το παρόν – και δεν θέλω να χαραμίσω το παρόν, ανησυχώντας για το μέλλον.
Εάν ο κόσμος επρόκειτο να καταστραφεί αύριο, θα κοιτούσα πίσω σε όλες τις χαρές, τους ενθουσιασμούς και τις όμορφες στιγμές. Δεν θα κοιτούσα στη στεναχώρια, ούτε στις αποβολές μου, ούτε στον πατέρα μου που έφυγε από το σπίτι, αλλά στη χαρά που με έκαναν να νιώσω όλα τα υπόλοιπα».
Και κλείνω με το καλύτερο της: «Οι άνθρωποι, περισσότερο και από τα πράγματα ακόμη, πρέπει να αποκαθίστανται, να ανανεώνονται, να ανασταίνονται, να αξιοποιούνται και να διορθώνονται. Ποτέ μην «πετάς» κανέναν».