Ξεθύμανε και σταμάτα να δραπετεύεις…
Της Χρύσως Αντωνιάδου
Το κρύο αεράκι διαπερνά το πρόσωπό μου. Το νιώθω να …τρέχει σε όλο μου το κορμί για να μου υπενθυμίσει πως ήλθε επιτέλους ο χειμώνας. Ο κυπριακός χειμώνας! Η γειτονιά μου στο σκοτάδι από νωρίς. Ο Δήμος κάμνει …οικονομία στο ηλεκτρικό ρεύμα και βέβαια στους υπαλλήλους του που έχει καιρό να περάσουν από την περιοχή. Ο σκύλος μου τραβά το λουρί του και μαζί με αυτό και μένα, που κοντεύω να πέσω και να χτυπήσω σε αυτά τα άθλια, που κάποτε ονομάζονταν, πεζοδρόμια.
Δεν σταματά να μυρίζεται και να γεύεται τις μυρωδιές του χειμωνιάτικου χόρτου, και εγώ να φοβάμαι πως θα πάθει κι αυτή τη φορά άλλη μια αλλεργία και θα τρέχω στον Ανδρέα νυχτιάτικα.
Το νυχτιάτικο αεράκι μού τρυπά το πρόσωπο. Κυκλοφορώ στη γειτονιά μου, εκεί που μεγάλωσα, που της άλλαξαν …τα φώτα για να στηθούν στη σειρά οι καφετέριες. Δίπλα – δίπλα, και απέναντι η μια από την άλλη. Εκεί, που το παραδέχομαι συχνάζω και εγώ, σπάνια μεν, αλλά όταν το θέλει η παρέα.
Η μάχη με το τετράποδο επαναλαμβάνεται κάθε βράδυ, ή σχεδόν κάθε βράδυ. Εγώ κουρασμένη, να βλέπω αστεράκια και ο Σνούπυ να επιμένει να μυρίζεται το χορτάρι του πεζόδρομου και να με τραβά μετά μανίας. Τελικά, τα καταφέρνουμε και προσγειωνόμαστε αισίως στην οικία μας.
Πάνε κάτι μήνες, που τη βρίσκω σερφάροντας στο διαδίκτυο ακόμη και τα βράδια, παρά να την αράζω αποκαμωμένη στον καναπέ, στημένη στην απόλυτη χαζομάρα της τηλεόρασης. Τελικά, για πολλούς η τηλεόραση είναι άλλη μια συνήθεια. Όπως το πρωινό μακιγιάζ, οι καθημερινές κινήσεις ρομπότ για να …πετάξουν τα παιδιά στο σχολείο, να διασχίσουν την πόλη και να φτάσουν στην ώρα τους στο γραφείο. Μια από τα ίδια, τα συνηθισμένα ίδια μιας μονότονης μέρας στην Κύπρο.
Επιτέλους Χειμώνας
Επιτέλους χειμώνιασε! Το δροσερό αεράκι περνά από το παράθυρο του γραφείου μου και μου θυμίζει πως πρέπει να ντυθώ πιο ζεστά. Προσπαθώ να μαζέψω τις σκέψεις και να συναρμολογήσω τα κομμάτιά μου και να αρχίσω να γράφω. Να γράψω και να πω τι; Μια από τα ίδια; Μια συνηθισμένη προσπάθεια, άλλοτε επιτυχημένη κι άλλοτε αποτυχημένη; Ναι δεν είμαστε πάντα το ίδιο, δεν μπορούμε συνέχεια να στύβουμε το μυαλό όπως το πορτοκάλι για να βγάζει τους… χυμούς και να είναι πάντοτε θεσπέσιοι!
Κάποτε σκέφτομαι πως ίσως να συνηθίσαμε να γράφουμε, όπως συνηθίσαμε να πλένουμε τα δόντια το πρωί, να κάνουμε το μπάνιό μας, να ντυνόμαστε μηχανικά και να τρέχουμε σαν τα ρομπότ στη δουλειά μας. Όχι προς θεού! Αλλοίμονο αν φτάσουμε σε αυτή την κατάσταση.
Ναι, το ομολογώ. Συχνά σκέφτομαι την κενή σελίδα, τη Σκεύη να παλεύει με χίλια δυο θέματα και να ψάχνει απελπισμένη να βρει θέμα για να την … κλείσει, όταν ο διακόπτης του εγκεφάλου μου πέσει και δεν μπορώ να γράψω ούτε μια λέξη. Συμβαίνουν κάποτε κι αυτά.
Όμως, η δύναμη της δημιουργίας, η δύναμη του μοιράσματος σκέψεων και συναισθημάτων είναι δυνατότερη από κάθε αρρώστια που σου παραλύει το σώμα και τα κύτταρα του εγκεφάλου. Ναι, υπάρχει ακόμη εκείνη η μαγική λατρεία του γραψίματος που σε συνεπαίρνει, σε τραβά, σε υποχρεώνει να ξεφύγεις από την πραγματικότητα, να αφεθείς στον κόσμο σου. Γι’ αυτό και συχνά λέω πως «πάρε ένα χαρτί και ένα στυλό και γράψε τις σκέψεις σου, ό,τι σου έρχεται στο μυαλό, ξεθύμανε, μην το σκέφτεσαι, μην το ψάχνεις, μην το πολεμάς. Μόνο γράφε». Η μεγαλύτερη θεραπεία για όσους έχουν ακόμη συναίσθημα και καρδιά!
Οι φιγούρες της ντροπής
Λοιπόν, σκέφτομαι τι να γράψω αυτή τη βδομάδα και το μυαλό μου κεντράρει, από κεκτημένη ταχύτητα, σε όλους αυτούς που θεωρώ πως εγκλημάτησαν σε βάρος μας όλα αυτά τα χρόνια της οικονομικής ευμάρειας. Και σε αυτούς τους άλλους που φαίνεται να μπαίνουν δυναμικά στη γνωστή πεπατημένη! Τους βλέπω να φιγουράρουν στις ιστοσελίδες, να τους παίρνει ο φακός προφίλ και ανφάς, να κάμνουν δηλώσεις και να τους γράφουν ολόκληρες αναφορές στις εφημερίδες αλλά δεν ιδρώνει το αυτί τους. Πρωτοκλασάτα κομματικά στελέχη, πολιτικοί, τραπεζίτες, υψηλόβαθμα στελέχη τραπεζών, πρώην και νυν, οικονομολόγοι, τεχνοκράτες, κλπ. Σκέφτομαι πως εγώ, είμαι σίγουρη πως και εσύ πόνεσες και πονάς, για όσα συνέβησαν ή συμβαίνουν ακόμη, αισθανόμενος/η πως κάποιοι σε ξεγέλασαν, σε εξαπάτησαν, έπαιξαν με τη νοημοσύνη σου, έκαμαν την καλή και ακόμη συνεχίζουν. Εσύ; Εσύ πού στέκεις; Τους βλέπεις, τους συναντάς, αναγκάζεσαι να τους μιλάς, να τους λες καλημέρα και να τους … υποκλίνεσαι γιατί έχεις την ανάγκη τους! Νομίζεις ή υποχρεώνεσαι να το κάμεις για να επιβιώσεις!
Συλλογίζομαι πως κάποιοι χάθηκαν από προσώπου γης, ή τους συναντάς αραιά και πού, αλλά οι περισσότεροι την μια βρίσκονται στις πρώτες σελίδες των ΜΜΕ και πρώτη είδηση στα κανάλια, για τα … εγκλήματά τους και την άλλη κυκλοφορούν σαν κύριοι και κυρίες σε γκαλά και συνάξεις σαν να μην συμβαίνει τίποτε. Παχυδερμία! Ναι, είναι κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών που δεν έχουν κανένα ίχνος σεβασμού για κανέναν απολύτως!
Συλλογίζομαι και συνεχίζω να γράφω. Και εκεί που άλλαξαν τα πρόσωπα, ποιο το αποτέλεσμα; Μια από τα ίδια, νέοι καιροσκόποι και λάτρεις του φακού και της δημοσιότητας, «μακάρι να υπάρχουν θα μου έλεγε ένας φίλος δημοσιογράφος των κοσμικών στηλών για να έχουμε και εμείς δουλειά!». Ναι, πρέπει να το σκέφτομαι και αυτό! Μακάρι να υπάρχουν για να γεμίζουν οι κοσμικές σελίδες…
Εγώ το αποδέχτηκα και το αποδέχομαι. Δεν θυμώνω, δεν νευριάζω, δεν τα βάζω με το σύστημα. Σταμάτησα. Τέρμα. Δεν ασχολούμαι! Μόνο σκέφτομαι και γράφω. Όμως, πραγματικά λυπάμαι τους δικούς μου ανθρώπους, τους φίλους μου, εκείνους στους οποίους κυλά ακόμη αίμα στις φλέβες και που δεν έχουν αποδεχτεί την πραγματικότητα. Αλλά και εκείνους που λένε για παρηγοριά «τι να κάνουμε, έτσι είναι η κοινωνία, δεν μπορούμε να την αλλάξουμε!».
Περιφρονείς τον εαυτό σου
Ανατρέχω στο υπέροχο βιβλίο του Βίλχελμ Ράιχ, για πολλοστή φορά, ένα βιβλίο που παρακολουθεί με τρόμο τις ενέργειες του ανθρώπου στον ίδιο του τον εαυτό, πόσο υποφέρει και πώς δολοφονεί τους αληθινούς του φίλους, πώς συμπεριφέρεται στους συνανθρώπους του όταν αποκτά δύναμη και πόσο θηριώδης μπορεί να γίνει όταν η δύναμη τον καταλαμβάνει. Σκέφτομαι φωναχτά. Αρνούμαστε να κοιτάξουμε κατάματα τον εαυτό μας στον καθρέφτη, να αποδεχθούμε τις απλές αλήθειες της ζωής, την πραγματικότητα, και επιτρέπουμε στους κάθε λογής φαφλατάδες να μας εμπλέκουν σε οδυνηρές περιπέτειες…
Γράφει ο Ράιχ: «Περιφρονείς τον εαυτό σου. Σε ξέρουν απ’ έξω κι ανακατωτά. Γνωρίζουν τις χειρότερες αδυναμίες σου, όπως θα έπρεπε να τις γνωρίζεις εσύ. Σε θυσίασαν σ’ ένα σύμβολο κι εσύ τους έδωσες τη δύναμη να σ’ εξουσιάζουν. Εσύ ο ίδιος τους αναγόρευσες αφεντικά σου και συνεχίζεις να τους στηρίζεις, παρόλο που πέταξαν τις μάσκες τους. Στο είπαν κατάμουτρα: «Είσαι και θα είσαι πάντα κατώτερος, ανίκανος να αναλάβεις την παραμικρή ευθύνη». Κι εσύ τους αποκαλείς καθοδηγητές και σωτήρες και φωνάζεις «ζήτω, ζήτω»,
«Σε φοβάμαι, ανθρωπάκο. Σε τρέμω, επειδή από σένα εξαρτάται το μέλλον της ανθρωπότητας. Σε φοβάμαι επειδή το κυριότερο μέλημά σου στη ζωή είναι να δραπετεύεις από τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, ανθρωπάκο, άρρωστος βαριά. Δεν φταις εσύ γι’ αυτό, μα έχεις υποχρέωση να γιατρευτείς. Θα ’χες από καιρό αποτινάξει τα δεσμά σου, αν δεν ενθάρρυνες ο ίδιος την καταπίεση και δεν τη στήριζες άμεσα με τις πράξεις σου».
……
«Θα σου πω γιατί γελούν μαζί σου, ανθρωπάκο: επειδή σε παίρνω στα σοβαρά, πολύ στα σοβαρά. Το σκεπτικό σου πάντα χάνει την ουσία. Μου θυμίζεις δεινό σκοπευτή που σκόπιμα χάνει το κέντρο του στόχου, από καπρίτσιο. Διαφωνείς; Θα σου το αποδείξω. Αν η σκέψη σου επικεντρωνόταν στην ουσία, θα ’χες γίνει κύριος της ζωής σου από καιρό».