45

Η αυτοεικόνα συνδέεται με την αυτοεκτίμησή μας

Tης Έλενας Γεωργίου*

Η αυτοεικόνα είναι η εικόνα του εαυτού. Ποιοι είμαστε; Ποια τα χαρακτηριστικά μας; Ποια είναι τα προσόντά μας; Ποια είναι τα πιστεύω μας; Ποιές είναι οι αξίες μας; Ποιές είναι οι αδυναμίες μας; Ποιά είναι τα δυνατά μας σημεία; Τι είναι αυτό που διαμορφώνει την αυτοεικόνα μας; Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν σ’ αυτή τη διαμόρφωση; Μπορούμε να δούμε την εικόνα μας μέσα από τους άλλους; Η αυτογνωσία διαμορφώνει την εικόνα του εαυτού μας και επίσης ομάδες που ασχολούνται με την αυτογνωσία.

Τι σημαίνει, λοιπόν, η αυτοεικόνα; Η αυτοεικόνα, είναι η άποψη που έχει το άτομο για τον εαυτό του. Αποτελεί τη σπουδαιότερη πτυχή της διαμόρφωσης της προσωπικότητας του και παίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχοσύνθεση του. Η αυτοεικόνα συνδέεται με την αυτοεκτίμηση που έχει το άτομο. Καθορίζεται από την αξία που αποδίδει το άτομο στον εαυτό του, σε συνδυασμό πάντα με την άποψη που έχουν οι σημαντική άλλοι στην ζωή του. Οι σημαντικοί άλλοι αποτελούν το μέσο για να αναγνωρίσουμε τον κατοπτρικό εαυτό μας, δηλαδή είναι ο τρόπος που το άτομο φαντάζεται ότι το βλέπουν οι άλλοι.

Χαμηλή αυτοεκτίμηση

Η ανεπαρκής διαμόρφωση της αυτοεικόνας μας θα οδηγήσει σε σύγχυση και σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, κάτι που εγκυμονεί κινδύνους για την επίτευξη των στόχων μας. Ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας καθορίζει και το είδος της συμπεριφοράς που δείχνουμε στους άλλους, επειδή προσπαθούμε να κάνουμε προβλέψεις για το πώς εκείνοι θα μας δεχτούν και έτσι μπορούμε να προκαθορίσουμε την εξέλιξη μιας κατάστασης πριν ακόμη αναμειχθούμε σε αυτήν. Αν αυτές οι προσδοκίες πραγματοποιηθούν στο μεγαλύτερο μέρος, τότε επιβεβαιώνεται η εικόνα που έχουμε για εμάς. Αν όχι, ενδέχεται να νιώσουμε σύγχυση και αυτό είναι μία από τις αιτίες για τις οποίες αγνοούμε όσους δεν επιβεβαιώνουν την άποψη που έχουμε για τον εαυτό μας.

Ο κοινωνιολόγος Erving Goffman (1959) ήταν ο πρώτος που ισχυρίστηκε, ότι η ζωή είναι όπως ένα θέατρο στο οποίο ο καθένας από εμάς δρα πάνω σε συγκεκριμένες «γραμμές» σαν να πρόκειται για ένα σενάριο. Το σημαντικότερο στην προσέγγιση αυτή του Goffman είναι η άποψη, ότι ο καθένας φτιάχνει μια συγκεκριμένη κοινωνική ταυτότητα, την οποία, τελικά, διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό οι άλλοι μέσα μας. Όταν είμαστε πάνω στη σκηνή και παίζουμε θέατρο παίζουμε τον ρόλο που μας έχουν δώσει. Επιστρέφοντας στα καμαρίνια αρχίσουμε να παίζουμε άλλο ρόλο αυτό που θα μας κάνει αρεστούς στους άλλους.

Ορισμένες φορές οι άνθρωποι στην προσπάθειά τους να γίνουν αρεστοί είτε για να μην πληγώσουν κάποιο δεν δείχνουν τον πραγματικό τους εαυτό. Κρύβουν τον πραγματικό τους εαυτό με αποτέλεσμα να χάνεται η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση τους.

Όταν καταφέρουμε να αναγνωρίσουμε ποια εικόνα θέλουμε να έχουμε για μας τότε θα μπορέσουμε να γίνουμε αρεστοί στον εαυτό μας και θα σταματήσουμε να παίζουμε τον ρόλο του θύματος για να ικανοποιήσουμε τους άλλους.

*Κοινωνιολόγος και Σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης,  Συγγραφέας του βιβλίου «Στόχοι Ζωής», Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99 337501